Oktober 2025

Wat hebben we een drukke – maar prachtige – september achter de rug! Op 14 september was het bij Theo Danen een gezellige bedoening: bezoekers zagen met eigen ogen hoe onze rogge en spelt werden gedorst door De Stofvreters uit Vinkel. Een week later, op 20 september, namen Eve, Theo en Jeroen ons mee op een bijzondere wandeling door de geschiedenis van het Aa-dal. Natuurlijk werd de middag afgesloten met goede catering, want leren en genieten gaan prima samen. De dag erna waren we present op het Beregoedfestival, waar bijna al ons ‘oude’ bier over de toonbank ging. Gelukkig hoeven liefhebbers niet lang droog te staan, want D’n Draok heeft alweer een nieuw brouwsel klaarstaan. Afgelopen zaterdag trokken een aantal avontuurlijke enthousiastelingen eropuit voor een bodemdierensafari, een bijzondere ervaring. En komend weekend, op vrijdagavond, sluiten we deze bruisende periode af met een bijeenkomst waarin we samen praten én proosten op de toekomst van SLA. Nog niet aangemeld? Doe dat snel via de website!

Intussen heb je ons misschien al vaker voorbij zien komen. We zijn actiever op Facebook, hebben een Instagram-account geopend en sturen vaker nieuwsbrieven. Dit alles hoort bij een fris communicatieplan. Achter de schermen wordt bovendien gewerkt aan een nieuw logo en een vernieuwde website. Eind dit jaar hopen we alles te kunnen onthullen. Ons doel? Dat iedereen denkt: “SLA, daar wil ik bij horen!”

Nieuw bier!

Goed nieuws: D’n Draok heeft met onze eigen rogge opnieuw een heerlijk Westakkersbier gebrouwen. Dit keer een stevige tripel.
Bestellen kan eenvoudig via de ‘bierknop’ op de website van SLA. Je hebt de keuze uit:

• een doos met 24 flesjes (voor de echte liefhebber),
• een halve doos van 12 flesjes,
• of een cadeauverpakking met 4 flesjes (perfect om iemand blij mee te maken).

Het bier kan op 25 oktober worden opgehaald tussen 10.00 en 11.00 uur aan het Laar 40 in Berlicum. Wees er snel bij, want op = op.

Westakkers Bier bestellen

Natuurwerkdag op 1 november

Ook dit jaar doen we weer mee aan de landelijke Natuurwerkdag. Op zaterdag 1 november steken we samen de handen uit de mouwen in de buitenlucht. Op het programma staan het knotten van wilgen en werkzaamheden in het voedselbos.

Iedereen kan meedoen: jong, oud, ervaren of onervaren. Het is niet alleen nuttig, maar ook gezellig, en de beloning? Heerlijke catering na afloop. Aanmelden gaat via de landelijke website van de Natuurwerkdag.

Dubbel nieuws van de RABO

We hebben dit najaar maar liefst twee keer steun gekregen van de Rabobank:

• Van het RABO Coöperatiefonds ontvangen we € 2250 voor de vervanging van het informatiebord bij het voedselbos en voor een nieuw bord aan de Westakkers. Dat is de helft van de kosten, de rest is aangevraagd bij Waterschap Aa en Maas. Met ons nieuwe logo in aantocht staat hopelijk niets de uitvoering straks nog in de weg.
• Daarnaast deden we voor het eerst mee aan RABO ClubSupport. Tijdens de feestelijke cheque-uitreiking op 7 oktober kregen we € 192,08 voor de aanschaf van een cirkelmaaier voor het voedselbos. Daarvoor moeten we nog wel wat verder sparen, maar de eerste stap is gezet.

Leuk detail: het was dankzij een tip van Rob Frunt dat we deze kansen hebben benut. Dank daarvoor!

Charity Market

Op dinsdag 2 september stonden we op de Charity Market van het bedrijf waar Ragnar Brouwer werkt. Bezoekers konden een donatie doen en zich aanmelden voor een activiteit. Het resultaat? Zeven mensen meldden zich aan voor een ochtend wilgen knotten (onder werktijd!) en zeven anderen voor een excursie door het Aa-dal.

Het knotten staat gepland voor 7 november onder leiding van Theo van Beekveld. De excursie volgt later. De collega’s van Ragnar doneerden samen ook nog eens € 90. Een goed initiatief dat voor herhaling vatbaar is. En mooi om te zien hoe ons verhaal ook buiten Berlicum mensen weet te enthousiasmeren.

Canal Cleanup Aa op 25 oktober

Op zaterdag 25 oktober organiseert Stichting Duurzame Innovatie de Canal Cleanup Aa, onderdeel van een landelijke campagne om waterwegen van de Duinen tot Duitsland schoon te maken.

• Start: 11.00 uur (duur ± 2 uur)
• Materiaal is aanwezig (eigen prikstok meenemen? Laat het weten bij je aanmelding)
• Route: traject van 65 km tussen ’s-Hertogenbosch en Maasbracht, verdeeld in stukken van 2-4 km.

Zo is de actie voor iedereen toegankelijk. Je kunt je aanmelden via canal-clean-up.nl/aaennieuweaa. Voor een stralend schone Aa!

Basiscursus Groen

In het voorjaar start Natuurgroep Gestel alweer voor de tiende keer met de Basiscursus Groen. Een kleine jubileumeditie dus! Deze cursus is bedoeld voor iedereen die nieuwsgierig is naar wat er leeft, groeit en bloeit in onze eigen omgeving.

“Je hoeft geen bioloog te zijn om de natuur te beleven”, zegt de organisatie. “We willen mensen gewoon laten genieten, met een frisse blik op het groen om ons heen.”

Tijdens zes boeiende lesblokken nemen specialisten je mee in de wereld van bomen, vogels, insecten, planten en het landschap van Sint-Michielsgestel.
Om de week is er een theorieavond op woensdag in De Meander (20.00 – 22.15 uur), gevolgd door een excursie op zaterdagochtend (09.00 – 11.30 uur). De cursus start op woensdag 9 april en loopt tot zaterdag 20 juni. De kosten zijn €45,- voor leden van Natuurgroep Gestel en €60,- voor niet-leden. De vorige negen edities zaten razendsnel vol, dus wie mee wil doen, wacht beter niet te lang! Meer weten? Kijk op https://natuurgroepgestel.email-provider.eu/download/qse8br7l1x/f6Qq0MdaA1?file=250900+-+Basiscursus+Groen.pdf&l=aeofvkk8fx&direct=1.

Zomer 2025

De zomervakantie zit er alweer bijna op. De afgelopen maanden is er gras gemaaid door Jeroen Charpentier en rogge en spelt gemaaid door de Stofvreters, alles met hulp van vrijwilligers. Het graan heeft kort op schoven gestaan en is daarna opgeladen en afgevoerd om verder te drogen. In het voedselbos is ook veel gemaaid en onder leiding van Lars is de kruidlaag aangeplant. Vanwege het overwegend droge weer was het af en toe nodig om extra water te geven. Naast werkzaamheden hebben in het voedselbos ook verschillende activiteiten plaatsgevonden, waaronder de eerste twee proefdagen. Want in het voedselbos begint steeds meer lekkers te groeien. Naast al het werk in de buitenlucht is het bestuur ook op een andere manier druk bezig geweest. In deze nieuwsbrief staat daarover meer.

Nieuwe informatieborden

Het meer betrekken van de inwoners van Berlicum en Middelrode bij ons mooie werk in het Aa-dal is een belangrijk onderdeel van de nieuwe visie. We zetten daarom twee nieuwe informatieborden neer: eentje aan de Westakkers en eentje als vervanging van het bestaande voedselbosbord. De borden komen in robuuste houten frames van Jeroen Charpentier, die ook de andere houten hekken en meubels heeft gemaakt. 

De informatie voor op de borden hebben we in grote lijnen klaar. We zijn nog bezig met de vormgeving en het vinden van een betaalbare drukker. Om de kosten voor SLA te drukken, doen we een beroep op het RABO-coöperatiefonds. Als het meezit, wordt daaruit 50% betaald. Voor de andere 50% kunnen we misschien nog subsidie krijgen van het waterschap en de gemeente. Tips, suggesties en ideeën voor de uitvoering van dit project zijn van harte welkom!

Stemmen vrijwilliger van het jaar

Op 10 oktober willen we de nieuwe vrijwilliger van het jaar bekend maken. Wie treedt in de voetsporen van Bart, Ad en Eve? Dit keer mag iedereen hierover meedenken. Scan de QR-code, vul het formulier in en wie weet wacht jouw favoriete vrijwilliger eeuwige SLA-roem. We willen natuurlijk wel weten wat die ene vrijwilliger zo speciaal maakt, dus een motivatie is verplicht. Invullen doe je anoniem en kan tot en met 26 augustus.

Stem op SLA: RABO Clubsupport

Voor het eerst doet SLA mee aan RABO Clubsupport. Met de opbrengst kopen we een elektrische cirkelmaaier om de paden in het Voedselbos te maaien. Nu is dat voor vrijwilligers met een bosmaaier een zware klus die in de lente en zomer veel tijd kost. Een robuuste cirkelmaaier heeft de klus zo geklaard.

Hoe doe je mee? 

Als lid van RABO ontvang je in september een uitnodiging om te stemmen op een club om die ondersteunen. Hoe meer stemmen op SLA, hoe groter onze opbrengst. Dus laat je stem niet liggen en stem op SLA!

Wist je dat?

• Ragnar en Lars recent het certificaat voor het gebruik van de bosmaaier hebben behaald.
• Lars een cursus voedselbos heeft gedaan.
• Er hard gewerkt wordt aan een communicatieplan voor SLA en dat we hiervoor twee nieuwe vrijwilligers hebben: Jennifer en Lisanne.
• Op zondag 14 september onze rogge en spelt op een ouderwetse manier gedorst worden door de Stofvreters bij Theo Danen op het erf op open monumentendag.
• We op vrijdag 10 oktober een avond over de nieuwe visie organiseren voor iedereen die geïnteresseerd is en dat we er vooral ook een leuke avond van willen maken.
• De bierverkoop snel ging en dat we de verkoop even hebben stilgelegd om tijdens het Beregoedfestival nog bier te hebben om te verkopen.
• We in gesprek zijn om het kabouterbos en fruitboomgaarden van de gemeente toe te voegen aan ons areaal.

Beheren is soms experimenteren

In 2021 hebben we op de Hondenkooi twee hagen geplant. Helaas zagen de reeën in het Aa-dal onze hagen als een soort buffet. Ze vraten de boompjes helemaal kort. Het leken net bonsaiboompjes; ze waren niet meer dan 30 cm hoog. Ter vergelijking: een deel van de hagen was overgroeid door braamstruweel en daar was onze aanplant na vier jaar 1,5 tot 2 m hoog.

We vonden het daarom tijd om wat te gaan experimenteren met beschermingsmaatregelen.

Vorig najaar hebben we één haag helemaal ingerasterd door palen in de grond te slaan op ca 50cm afstand en daar takken tussen en omheen te vlechten. Zo ontstond een hekwerk dat ervoor moest zorgen dat de reeën niet bij de boompjes konden. Bij de andere haag hebben we gewoon wat takken over de boompjes gelegd om op die manier de vraat door de reeën tegen te gaan. De rest van de haag hebben we gelaten zoals die op dat moment was.

Dit voorjaar hebben we een eerste inspectie gedaan. De ingerasterde haag is nu goed gegroeid en inmiddels 1,5 m hoog. Het raster werkt dus. Waar we alleen takken op de boompjes hebben gelegd, zijn de boompjes tussen de takken wel redelijk uitgelopen, maar erboven is alles weer afgevreten. In het najaar gaan we de tweede haag dus ook inrasteren.

Mensen met een groen hart en soms dito vingers hebben vaak een heel andere beleving bij het fenomeen ‘neerslag’. Of het nu regen, hagel of sneeuw betreft; de gemiddelde natuurliefhebber is blij met elke druppel of vlok die er valt. Immers in de winter moet onze grootste buffer, het grondwater, worden aangevuld. Dat is afgelopen half jaar aardig gelukt ………..en dat hebben we geweten ook ! Worden er in een gemiddelde winter zo’n 30 knotwilgen een kopje kleiner gemaakt: afgelopen winter hebben we ons beperkt tot eentje (… in de tuin van Piet). Het was overal veel te nat om (veilig) te kunnen knotten. De wilgen zelf zullen daar vooralsnog weinig last van hebben, maar er zijn wél signalen dat de vrijwilligers elkaar deze winter hebben gemist. We hebben nog wel buiten gewerkt tijdens de Nationale Natuurwerkdag op 4 november, maar de traditionele slotdag in maart hebben we moeten laten schieten.

Intussen is het voorjaar aangebroken en al is het weer soms nog wat wisselvallig; rijf en hooivork zijn weer van stal gehaald en de eerste percelen aan de Westakkers zijn inmiddels gemaaid en gehooid. Alle gras / hooi is verwerkt in broeihopen en nieuwe muizenruiters. Fijn om met velen zo weer de armen uit de mouwen te kunnen steken; leuk ook dat er weer nieuwe dorpsgenoten zijn aangehaakt! De werkgroep Bomen & Struiken heeft alle bomen op de Westakkers nagelopen, gesnoeid en aangebonden. Van de ruim 25 bomen die 3 jaar gelden zijn geplant heeft slechts een tweetal het niet gered: onlangs is een dode notenboom vervangen door een levend exemplaar uit de eigen SLA-BomenHub; Ragnar bedankt!

Het Voedselbos ligt beduidend hoger dan alle aanliggende percelen. Daar dus geen last van lekke laarzen of klotsende oksels. Weliswaar is het Voedselbos voor het overgrote deel al ingericht; er zijn altijd nog hoekjes en gaatjes in de kruidlaag die gevuld moeten worden. Bovendien is het Voedselbos een plek waar mensen graag samenkomen en kennis maken met elkaar en de natuur. De perfecte plek dus ook om een schrijver in het wild te ontmoeten. Nee, niet dat insect dat op de vijver schaatst, maar een persoon die verhalen schrijft. Maak op zondag 26 mei kennis met kinderboekenschrijver Thijs Goverde die voorleest uit zijn boek Supergroen. Ook is er een kinderspeurtocht (7-12 jaar) door het Voedselbos naar de schurken en helden uit het boek. Aanmelden kan via www.huis73.nl. In de week voorafgaand worden diverse andere excursies voor kinderen georganiseerd. Kijk en meld je aan op onze agenda:

Ook voor volwassenen is het Voedselbos inmiddels een bekende plek van waaruit excursies starten. Op een prachtige zondag in april meldden zich ruim 35 deelnemers voor een wandeling in het Aa-dal. Zij genoten van een afwisselend programma: Eve en Maarten vertelden hoe verschillende dieren (bijvoorbeeld woelmuizen, insecten, dassen en vossen) samen zorgen voor ecologisch evenwicht in de natuur. Wiet van Bragt van het waterschap liet de knappe bouwwerken zien van de bever, maar ook hoe gevaarlijke situaties kunnen ontstaan door het graafwerk van dit indrukwekkende dier. Sjors de Kort van Brabants Landschap zorgde voor een primeur: hij had zojuist een nieuwe wissel (spoor) van dassen ontdekt en wees het gezelschap op de zwarte en witte haren in het prikkeldraad. Ook benadrukte hij de noodzaak om de kwetsbare natuur te beschermen tegen loslopende honden. Na afloop was er koffie, thee en zelfgemaakte ranja en koek. De voorzitter sloot af met de uitnodiging aan de deelnemers om nog eens terug te komen, bijvoorbeeld voor een nieuwe excursie of om lekker mee te werken in de natuur.

Ook aan de bestuurstafel heeft de klok niet stil gestaan. Zo heeft Albert Zomers inmiddels zijn bestuursstokje ‘Voedselbos’ overgedragen aan Helma Smolders. Onze Stichting is aan Albert veel dankbaarheid verschuldigd, immers zonder hem hadden we in Berlicum geen Voedselbos gehad! Fijn dat hij als meewerkend voorman betrokken blijft op het Voedselbos; mooi ook dat hij zijn eigen opvolger heeft geregeld, mogelijk vanuit eigenbelang. Helma is zeker geen onbekende: ook zonder haar geen Voedselbos. En voor de nieuwsgierigen onder ons link. Daarnaast zijn door het bestuur de eerste voorbereidingen getroffen voor ons eerste jubileum, immers het is alweer 10 jaar geleden dat de notaris zijn handtekening zette onder de stichtingsakte van onze stichting. Een en ander gaat plaatsvinden begin oktober; leuke ideeën zijn van harte welkom. En houd onze nieuwsbrief en socials in de gaten!

Voor de liefhebbers willen we ook ons Lentebock bier onder de aandacht brengen. We hebben nog voorraad en het eerstvolgende brouwsel wordt pas in de herfst geleverd.

Geniet van de lente, onze activiteiten en onze lokale bieren!

Bestuur Stichting Landschapsbeheer Aa-dal

Met de komst van de eerste sneeuwvlokken en het vertrek van de goede Sint, is ook het moment aangebroken om de eerste voorbereidingen te treffen richting de afsluiting van het jaar 2023. Je kunt maar beter op tijd zijn!

“Vrienden van SLA”

De afgelopen jaren zijn vele initiatieven opgezet door de stichting en door mensen die ons een warm hart toedragen. Denk aan het Voedselbos, de laanbomen langs de Westakkers, de seizoensbieren van de Roggeakker, de muizenruiters op de Uilendriehoek, de nieuwe inrichting van de Hondenkooi enzovoort.

Vaak met financiële steun via subsidies, vanuit de gemeente of provincie, maar ook particulieren en bedrijven die ons willen helpen. Dit voorziet echter niet in onze stichtingskosten, zoals verzekeringen, onderhoud van de website, lidmaatschappen en diverse andere uitgaven.

Oftewel: de Stichting Landschapsbeheer Aa-dal kan een onderstroom aan inkomsten goed gebruiken. Aangezien we de verzoeken tot sponsoring of donateurschap al vaker hebben gekregen, hebben wij gemeend ook dit onderdeel professioneler op te pakken en voor iedereen open te zetten. Wij noemen het “Vrienden van SLA”.

Het is een jaarlijks terugkerend verzoek, oftewel je zit nergens aan vast. Weet dat de stichting een ANBI-status heeft dus doe daar je voordeel mee.

Jaarlijks benoemen wij in ons jaarverslag hoeveel er via “Vrienden van SLA” is binnen gekomen en hoe wij dit hebben aangewend. Dank op voorhand voor jullie support en geniet van hoe wij samen met de vrijwilligers de omgeving mooier maken!

Wintertripel

In deze nieuwsbrief tevens de aankondiging van onze nieuwste bier. Mooi passend in de traditie van een bier per seizoen, deze keer een mooie wintertripel. Wederom gemaakt met rogge van ons eigen perceel aan de Westakkers en in de brouwerij van d’n Draok uit Balkum.

Sommige zijn nog aan het nagenieten van de heerlijke herfstbock die we onlangs uitgeleverd hebben (en wederom volledig uitverkocht). Ook de wintertripel is een heerlijk speciaal bier om lekker bij de kachel van te genieten. Helemaal als je daarvoor buiten actief bent geweest in de natuur, je eigen tuin of wellicht met SLA.

Het bierteam, bestaande uit Ragnar Brouwer (what’s in a name), Marjon Vinke, Bart van Helvoirt, Gerda en Willem Hazenberg, Harry Hendriks en onze voorzitter Maarten Post, hebben het tripelbier al geproefd. Het heeft een volle zoete smaak en een heerlijke nasmaak. Ondanks dat er 8% alcohol in zit is het zeker niet te zwaar.

Met de feestdagen voor de deur is dit een mooie gelegenheid om cadeau te doen aan familie en vrienden, maar ook bijvoorbeeld als origineel relatiegeschenk in een meer zakelijke setting!

De prijs per flesje is EUR 2,85 inclusief statiegeld en ze worden per 4 (in een cadeauverpakking), 12 of 24 flesjes verkocht.

De stichting houdt een klein deel van de opbrengst over ter dekking van de kosten van het roggeperceel. Denk aan de kosten voor het ploegen, inzaaien en dorsen van de rogge om de cirkel rond te maken. Dat noemen ze tegenwoordig regeneratieve landbouw!

Op zaterdag 16 december vanaf 13:30 uur kan je bestelling opgehaald worden op de werkplaats van Jeroen Charpentier op Laar 40 te Berlicum. Dat is “toevallig” ook het moment dat de vrijwilligers van de stichting het jaar afsluiten. Zie hier voor meer info hieromtrent, waar je je ook aan kan melden als je gezellig mee wil doen met de jaarafsluiting.

De bestellers na 16 december krijgen separaat een mail met een nieuw uitlevermoment. De planning is om dit periodiek te doen. En dat voor ieder seizoen een nieuw bier uitgebracht wordt.

We hopen dat iedereen net zo enthousiast is als rondom de herfstbock en als het bierteam zelf!

Kerstmarkt Middelrode

Als laatste willen we jullie op de hoogte brengen dat SLA dit jaar voor het eerst op de kerstmarkt van Middelrode staat (vrijdag 8 december van 16:30 – 20:00 uur). Uiteraard met onze eigen bieren, maar ook vooral om mensen mee te nemen in wat wij doen in en rondom het Aa-dal.

Proost, alvast fijne feestdagen en veel dank voor de “Vrienden van”!

Namens het bierteam en het bestuur!